Ποια είναι η άποψη του κινέζικου Φενγκ Σούι για την δημιουργία αιολικών «πάρκων» στα Άγραφα;
Θα ήθελα να καταθέσω μια προσωπική προσέγγιση, βασισμένη σε μια διαφορετική οπτική, στο θέμα της δημιουργίας αιολικών πάρκων (κατ΄ευφημισμόν), στην οροσειρά των Αγράφων. Τα Άγραφα είναι μια περιοχή με εντυπωσιακό γεωγραφικό ανάγλυφο και ξεχωριστή ποικιλία σε βουνά, ποτάμια, δάση, λίμνες, πλούσια χλωρίδα και πανίδα με σπάνια είδη, μια ζωντανή περιοχή με ιδιαίτερη ομορφιά και χωριά με πλούσια παράδοση και ιστορία. Όπως λέει ο κ. Χρήστος Κολοβός στο πολύ ενδιαφέρον σχετικό άρθρο του στις 26/8/2019, τα αιολικά σύμφωνα με εύλογα παράπονα κατοίκων περιοχών στις οποίες ήδη έχουν δημιουργηθεί, είναι οπτικά άσχημα, μειώνουν την αξία των ακινήτων, προκαλούν προβλήματα υγείας σε ανθρώπους και ζώα, εξοντώνουν πουλιά, νυχτερίδες κι έντομα, παρεμβαίνουν στην κατείσδυση του νερού στους υπόγειους υδροφόρους ορίζοντες και αλλοιώνουν τα οικοσυστήματα.
Πέρα όμως από όλες αυτές, τις εξαιρετικής σπουδαιότητας επιπτώσεις, των οποίων η αλήθεια είναι οφθαλμοφανέστατη και μπορεί να αποδειχθεί, υπάρχει και μια άλλη όψη, η οποία δεν είναι τόσο εύκολα διακριτή, ούτε μετρήσιμη. Μιλάω για την αλλοίωση της ενέργειας του περιβάλλοντος στο οποίο θα γίνουν οι παρεμβάσεις, αλλά και της ευρύτερης περιοχής. Κι επειδή τον όρο «ενέργεια», τον χρησιμοποιούμε σε πολλές και διαφορετικές περιπτώσεις, θα ήθελα να επισημάνω ότι θα αναφερθώ στην ενέργεια όπως την ορίζει το κινέζικο Φενγκ Σούι, δηλαδή την πρωταρχική ενέργεια που ρέει γύρω μας και μέσα σε όλα τα πράγματα στο Σύμπαν, το αποκαλούμενο «Τσι».
Την κινέζικη αυτή οπτική αυτή θα πρέπει να την προσεγγίσει κανείς με ανοιχτό μυαλό, ξεπερνώντας την γήινη δυτική σκέψη, γιατί βασίζεται σε αρχές οι οποίες είναι συχνά δύσκολο να γίνουν αποδεκτές από την λογική. Όμως, από την άλλη πλευρά ας μην μας ξενίζει ο όρος «Φενγκ Σούι», γιατί, αν το καλοσκεφτούμε οι περισσότεροι από μας επιδιώκουμε να ζούμε σε περιβάλλοντα αρμονικά και ισορροπημένα, χρησιμοποιούμε καθημερινά τους όρους θετική ενέργεια, αρνητική ενέργεια, δημιουργούμε θετικές ή αρνητικές εντυπώσεις με την πρώτη ματιά όταν συναντάμε κάποιον, ή έχουμε θεωρήσει ότι είμαστε θύματα «ματιάσματος» και αρνητικότητας. Δηλαδή αποδεχόμαστε υποσυνείδητα την ύπαρξη αυτής της αόρατης ενέργειας, που στην ουσία είναι αυτό που εξετάζει το Φενγκ Σούι.
Για να βοηθήσω να γίνει κατανοητή η ανάλυσή μου, θα ξεκινήσω με μια μικρή παρουσίαση των στοιχείων του κινέζικου Φενγκ Σούι. Αυτό που πρέπει οπωσδήποτε να διασαφηνισθεί είναι ότι το Φενγκ Σούι δεν είναι μία πνευματική ή θρησκευτική πρακτική. Όπως λένε τα αρχαία κινέζικα συγγράμματα είναι μια μέθοδος διαβίωσης σε συντονισμό με τις ενέργειες της ζωντανής γης, επικεντρωμένη στο πώς το περιβάλλον επηρεάζει την ευημερία και την ποιότητα ζωής των ανθρώπων. Υποστηρίζουν την ύπαρξη μιας ζωτικής δύναμης στο φυσικό περιβάλλον και αυτή η ζωτική δύναμη μπορεί να είναι, είτε ευνοϊκή και επιβοηθητική, είτε απειλητική και θανατηφόρα. Στην παραδοσιακή θεωρία του Φενγκ Σούι το ανθρώπινο σώμα θεωρείται μια διεπαφή μεταξύ του ιδιαίτερου εσωτερικού περιβάλλοντος και του εξωτερικού περιβάλλοντος. Μεταξύ των δύο περιβαλλόντων υπάρχει μια μόνιμη ανταλλαγή κραδασμών, ενεργειών, δονήσεων και σημάτων, η οποία βασίζεται στις αρχές ερεθισμού-απόκρισης και διεξάγεται σύμφωνα με τους κυκλικούς ρυθμούς και νόμους. Στην Κινέζικη γλώσσα, Φενγκ σημαίνει «άνεμος» δηλαδή είναι το Τσι, Σούι σημαίνει «νερό» και αναφέρεται στα πλούτη και την ευημερία.
Το Φενγκ Σούι είναι, κατ’ αντιστοιχία, η Αρχαιοελληνική επιστήμη της χωροθεσίας, το «Εύ Ζήν». Βέβαια στην Ελλάδα η επιστήμη της Χωροθεσίας δεν έχει διασωθεί σαν συγκεκριμένοι κανόνες και νόμοι δόμησης. Είναι όμως ολοφάνερη και διαβάζοντας τα αρχαία κείμενα, παρατηρώντας τα εύγλωττα μνημεία και συγκρίνοντας τα στοιχεία που έχουμε στην διάθεσή μας με τις αρχές του Φενγκ Σούι, μπορούμε να δούμε ότι οι αρχαίοι Έλληνες, όχι μόνο γνώριζαν αυτήν την φιλοσοφία-επιστήμη, αλλά την εφάρμοζαν και αποτελούσε τρόπο ζωής γι΄αυτούς. Ο Πυθαγόρας έλεγε «Πρέπει να θεραπεύουμε και να εκδιώκουμε με κάθε τρόπο, από όλα την ασυμμετρία». Ο Ιπποκράτης στο «Περί αέρων, υδάτων και τόπων» έργο του, χρησιμοποιώντας ως βασική μέθοδο για την έρευνά του την παρατήρηση, αναζήτησε τις βασικές αιτίες των ασθενειών και κατέγραψε την λειτουργία των ανθρώπινων οργάνων, καθώς και την επίδραση του φυσικού περιβάλλοντος σε αυτά. Συμβουλεύει δε τους επαγγελματίες γιατρούς, πριν καταλήξουν σε κάποια διάγνωση, να μελετήσουν πρώτα τους ανέμους και τα ύδατα μιας περιοχής, αλλά και τις εποχικές μεταβολές, ώστε να οδηγηθούν σε ένα σωστό συμπέρασμα και να αποφύγουν τυχόν σφάλματα.
Γιατί λοιπόν θα πρέπει να μας ενδιαφέρει η οπτική του Φενγκ Σούι στο θέμα της τοποθέτησης ανεμογεννητριών στην περιοχή των Αγράφων; Γιατί, όπως θα εξηγήσω παρακάτω, προσθέτει μια επιπλέον θεώρηση για τις αρνητικές έως καταστροφικές συνέπειες που μπορεί να έχει στο φυσικό, αλλά και στο ανθρωπογενές περιβάλλον η δημιουργία αιολικών «πάρκων». Επίσης οι Κινέζοι έχουν κάνει συγκεκριμένες μελέτες για τις επιπτώσεις στο περιβάλλον σε αντίστοιχες περιπτώσεις.
Στο Φενγκ Σούι κρίνεται το φυσικό περιβάλλον σύμφωνα με το πώς φαίνεται οπτικά. Τα βουνά, οι λόφοι, τα ποτάμια, οι δρόμοι, τα επίπεδα, οι εδαφικοί σχηματισμοί, τα σχήματα, οι μυρωδιές και σχεδόν καθετί που διεγείρει τις αισθήσεις, περιλαμβάνεται στην ανάλυση του περιβάλλοντος. Επιπλέον η ποιότητα του εδάφους, η δύναμη των ανέμων, η ένταση του ηλιόφωτος, η ευρωστία των φυτών και των δένδρων, καθώς και η κλίση των πλαγιών, περιλαμβάνονται μέσα στην εκτίμηση του Φενγκ Σούι για το περιβάλλον. Σύμφωνα με το κινέζικο Φενγκ Σούι υπάρχουν τόποι με συγκεκριμένα εδαφικά χαρακτηριστικά, που φέρνουν καλή ή κακή ενέργεια και, επομένως φέρνουν ευμενή ή δυσμενή τύχη σε όσους ζουν εκεί κοντά. Όμως, για να συλλάβει κανείς αυτές τις ευοίωνες ενέργειες, απαιτείται, να αρχίσει να ζει σε μια κατάσταση επίγνωσης των λεπτοφυών αλλαγών στο περιβάλλον. Πρώτιστο μέλημα των Διδασκάλων του Φενγκ Σούι ήταν ο εντοπισμός και η κατανόηση του «λημεριού του πράσινου Δράκου» – του πιο τιμημένου μυθικού πλάσματος της Κίνας, το οποίο ήταν συνώνυμο της καλοτυχίας και της ευημερίας και της αειφορίας. Οι Κινέζοι πιστεύουν ότι υπάρχουν φανταστικοί δράκοι που ζουν στα βουνά και ταξιδεύουν από τα βουνά μέχρι την θάλασσα. Ο Δράκος συμβόλιζε την Μεγάλη Δύναμη και πολλά φυσικά φαινόμενα εξηγούνταν παλιότερα ως εκδηλώσεις των διαθέσεών του. Βέβαια, πρέπει να επισημάνουμε ότι δράκοι, τίγρεις και όλα τα άλλα ουράνια ζώα, που εμφανίζονται στην γλώσσα του Φενγκ Σούι, πρέπει να ερμηνευτούν συμβολικά. Αυτά τα ζώα αφορούν τους λόφους και τα γνωρίσματα του εδάφους.
Η μελέτη σύμφωνα με την κινέζικη θεώρηση του φυσικού περιβάλλοντος των Αγράφων και της περιοχής της Λίμνης Πλαστήρα, θα οδηγούσε έναν έμπειρο ερμηνευτή στο συμπέρασμα ότι η περιοχή έχει τα χαρακτηριστικά που την καθιστούν «λημέρι του πράσινου Δράκου». Η μορφολογία της οροσειράς, η αρμονική αλληλουχία των κορυφογραμμών, οι ομαλές πλαγιές, η ισορροπία των γραμμών του τοπίου, η εναλλαγή φωτός και σκιάς, το παρθένο πράσινο και η κατάληξη τμημάτων του βουνού με ομαλό τρόπο στην λίμνη, υποστηρίζουν το συμπέρασμα αυτό. Ο Δράκος πάντα κατευθύνεται στο νερό,, είναι συμβολικά πλάσμα του νερού και στην περιοχή μας ο Δράκος των Αγράφων καταλήγει και ακουμπάει απαλά στα φιλικά νερά της Λίμνης. Έτσι θα μπορούσαμε να πούμε, ότι είναι αυτή η συμβολική δύναμη του Δράκου που έδωσε και δίνει στην περιοχή τα χαρακτηριστικά της: την αγάπη για την ελευθερία και ανεξαρτησία, το αήττητο, το απάτητο, το αγωνιστικό, το περήφανο και ανεξάρτητο, το δημιουργικό και ανεξάντλητο. Η δύναμη αυτή ανέδειξε και αναδεικνύει ξεχωριστές προσωπικότητες σε πολλούς τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας, στην πολιτική, στις επιστήμες, στα γράμματα, στις τέχνες, στις επιχειρήσεις, στις πολλαπλές επιτυχίες παιδιών ακόμα και από απομακρυσμένα χωριά σε αξιόλογους κλάδους σπουδών. Είναι αυτή η δύναμη που δίνει τα βαθύτερα χαρακτηριστικά της ψυχοσύνθεσης των ανθρώπων της περιοχής, όπως είναι η ακατάβλητη δύναμη και το σθένος, η μαχητικότητα απέναντι σε όποιον «εχθρό» και δυσκολία αντιπαρατάσσει η ζωή και οι εποχές, η ευστροφία και η επινοητικότητα, η ευελιξία και η εφευρετικότητα, αλλά και η βαθιά εσωτερική ποιότητα της καλοσύνης, που κάνει τους Αγραφιώτες να ξεχωρίζουν και να δίνουν, όπου και να βρίσκονται , το στίγμα του τόπου καταγωγής τους.
Το «λημέρι του πράσινου Δράκου» σύμφωνα με το Φενγκ Σούι, δεν πρέπει με κανέναν τρόπο να διαταραχτεί, γιατί αυτό το ουράνιο μυθικό πλάσμα θα το εγκαταλείψει. Αν πάψουν να υπάρχουν οι συνθήκες που το έκαναν να «επιλέξει» ένα τοπίο για να εγκατασταθεί, θα αναζητήσει αλλού το λημέρι του. Και αν φύγει όλα τα ευοίωνα χαρακτηριστικά που απολαμβάνει η περιοχή από την κοσμική πνοή του, θα πάψουν να υπάρχουν με συνέπειες σοβαρές και ανυπολόγιστες. Ή πριν φύγει, θα «μαχηθεί» οτιδήποτε θα θελήσει να το ενοχλήσει και οι συνέπειες δεν θα αργήσουν να φανούν. Αλλά και η απλή λογική λέει ότι δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να γίνει οποιαδήποτε παρέμβαση σε ένα παρθένο φυσικό περιβάλλον που φιλοξενεί ένα ολόκληρο οικοσύστημα. Δεν είναι μόνο κινέζικη θεώρηση των πραγμάτων αυτή, είναι αυτό που η Δύση αποκαλεί «η Φύση εκδικείται», πράγμα που το έχει βιώσει πάμπολλες φορές, χωρίς να κάνει την σαφή σύνδεση και διαπίστωση ότι η Φύση είναι αήττητη και ότι η έλλειψη σεβασμού στους διαχρονικούς νόμους της μόνο καταστροφές έχει επιφέρει στην ανθρώπινη ανοησία.
Σύμφωνα με τα παραπάνω η εγκατάσταση αιολικών «πάρκων» στην περιοχή μας, θα αναστατώσει τόσο το φυσικό περιβάλλον, που είναι αδύνατον ο «Δράκος των Αγράφων» να συνεχίσει να διαμένει εκεί. Μπορεί να ακούγονται όλα αυτά σαν ένα όμορφο παραμύθι με άσχημο τέλος και μπορεί κάποιος να παραμείνει σ΄αυτήν την θέαση. Μπορεί όμως, αν κάποιος θελήσει να το προσεγγίσει λίγο πιο ελεύθερα και να σκεφτεί ότι ο κόσμος μας δεν είναι μόνο αυτό που βλέπουμε και μπορούμε να ερμηνεύσουμε με τον νου, να ακουμπήσει για λίγο στην αλήθεια του «παραμυθιού» σύμφωνα με το κινέζικο Φενγκ Σούι.
Γιατί, αν σκεφτεί κανείς ότι η θεωρία και η πρακτική του Φενγκ Σούι ξεκίνησε από μια χώρα με βαθιά πολιτιστική και φιλοσοφική παράδοση, την Κίνα, η οποία σήμερα είναι μια πολύ μεγάλη δύναμη στον κόσμο και στην παγκόσμια αγορά, μπορεί να μην επαναπαυθεί στην τυχαιότητα των φαινομένων. Θα πρέπει ίσως να συνυπολογίσει ότι το Χονγκ Κονγκ, που είναι ολόκληρο σχεδιασμένο και κτισμένο σύμφωνα με την θεώρηση του Φενγκ Σούι, είναι η πλέον ευημερούσα πόλη στον κόσμο και να βγάλει τα συμπεράσματά του. Και αν θελήσει να σκεφτεί ότι όλα αυτά αφορούν τον Ανατολικό τρόπο σκέψης, έρχονται σεβαστά γραφεία συμβούλων του Φενγκ Σούι σε όλο τον Δυτικό κόσμο, με πολυάριθμη αξιοπρεπή πελατεία να το καταρρίψουν. Τα γραφεία αυτά χρησιμοποιούν εξειδικευμένες τεχνικές, οι οποίες μπορούν να εφαρμοστούν σε ένα μεγάλο εύρος περιπτώσεων. Από την επιλογή οικοπέδου, σχεδιασμό κτιρίων επαγγελματικών ή κατοικιών και διάταξη του εσωτερικού χώρου, μέχρι πολεοδομικό και αστικό σχεδιασμό. Και υπόσχονται ότι μπορούν να δώσουν λύσεις στο έγκλημα και την αντικοινωνική συμπεριφορά, στην οικονομική παρακμή, σε σχέδια κοινωνικής στέγασης, ώστε να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής των ενοικιαστών, σε εμπορικά και ψυχαγωγικά συγκροτήματα, σε κυβερνητικά κτίρια και συγκροτήματα Διοίκησης και σε πολλά άλλα.
Οι Κινέζοι λένε ότι το Φενγκ-Σούι μπορεί να λειτουργήσει τόσο σε μικρή, όσο και σε μεγάλη κλίμακα, ανάλογα με τις απαιτήσεις και πολύ συχνά χρησιμοποιείται και από τις κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο. Αυτό βέβαια είναι κάτι που δεν θα το διαβάσει κανείς σε κάποια πρωινή εφημερίδα. Η μορφολογία των οροσειρών της Κίνας έχει το σχήμα ενός δράκου, με το κεφάλι του να είναι στο νησί του Χονγκ Κονγκ. Ακολουθώντας την συμβουλή ενός εξέχοντος συμβούλου του Φενγκ-Σούι, έκτισαν σε επιλεγμένα σημεία του Χονγκ Κονγκ δύο επιβλητικούς ουρανοξύστες, ολοκληρώνοντας μ΄αυτόν τον τρόπο το φυλαχτό προστασίας που η Κίνα περίμενε για πολύ καιρό. Οι δύο ουρανοξύστες εντοπίζονται ακριβώς στα Μάτια του Δράκου. Αυτό το είδος γεώσχημου φυλαχτού χρονολογείται από τις μέρες των αρχαίων δασκάλων του Φενγκ-Σούι, που χρησιμοποιούσαν τεράστιους ογκόλιθους, επισημαίνοντας έτσι τα Μάτια του Δράκου, για την ασφάλεια και την υποστήριξη του κράτους. Λένε, λοιπόν, ότι σήμερα με όλο το σώμα συνεχές και ασφαλές και με τους ουρανοξύστες στην σωστή θέση, τα Μάτια του Δράκου έλαμψαν.
Από όποια οπτική λοιπόν και να εξετάσει κανείς το θέμα, η εγκατάσταση των ανεμογεννητριών στα Άγραφα μόνο ζημιογόνος και καταστροφική μπορεί να είναι. Πρέπει το φυσικό τους περιβάλλον να συνεχίσει να ζει και να «αναπνέει» με τον δικό του αβίαστο τρόπο και ρυθμό, να παραμείνει η παρθένα αυτή περιοχή ανέγγιχτη, να συνεχίσει να φιλοξενεί την ζωή σε όλες της τις μορφές και να διατηρήσει την ανυπέρβλητη ομορφιά της. Αλλά, ίσως, και για να μην εγκαταλείψει ο «Δράκος των Αγράφων» το λημέρι του! Εξάλλου το οικονομικό όφελος από την τοποθέτηση των αιολικών δεν θα το καρπωθεί η περιοχή. Αν μπορέσουμε όμως να «τιθασεύσουμε την κοσμική πνοή του Δράκου», όπως λένε οι Κινέζοι, η ανάπτυξη, η ευζωία και η αειφορία θα ρθούν επιτέλους (υπάρχουν τρόποι), σ΄αυτήν την αδίκως παραμελημένη περιοχή της Ελλάδας, όπως πραγματικά της αξίζει!!
@ΔΗΜΗΤΡΑ ΛΙΑΠΗ / εξειδικευμένη σύμβουλος Βάστου Σάστρα & Φενγκ Σούι