Η Ινδουϊστική Θεά Ντούργκα (Durga), η Απρόσιτη

Είναι η μητέρα του σύμπαντος, η δύναμη πίσω από την δημιουργία, την συντήρηση και την καταστρ οφή του κόσμου. Είναι η σάκτι, η θηλυκή ενέργεια, που στη μορφή της Ντούργκα συνδυάζει τις δυνάμεις των θεαινών Λάκσμι, Κάλι  και Σαρασβάτι. Η Σανσκριτική λέξη Ντούργκα, σημαίνει «η απρόσιτη» και αποτελεί μια προστατευτική μορφή ενέργειας, μαχητική και πολεμική. Απεικονίζεται ως μια πολεμίστρια γυναίκα με 8 χέρια τα οποία κρατούν διάφορα όπλα ή κάνουν κάποια μούντρα (συμβολική χειρονομία).

Στο επάνω δεξί χέρι της, απεικονίζεται το τσάκρα με τη μορφή ενός στροβιλιζόμενου δίσκου. Με αυτό το «όπλο» καταστρέφει το «κακό» και παράγει ένα περιβάλλον κατάλληλο για την ανάπτυξη της δικαιοσύνης. Στο επάνω αριστερό χέρι της, κρατά το κοχύλι, που συμβολίζει το θείο στην μορφή του ήχου, την δονητική μορφή της εκδήλωσης (ΟΜ).

Σε άλλο χέρι της κρατάει το σπαθί. Είναι η γνώση που έχει την αιχμηρότητα του σπαθιού, είναι η εξάλειψη των ελαττωμάτων μας, το σύμβολο της απελευθέρωσης. Όπως όλα τα αιχμηρά όπλα, έτσι και το σπαθί, συμβολίζει την αποκοπή από τα εμπόδια που εμποδίζουν την πρόοδό μας. Εμπόδιο μπορεί να είναι μια καταστρεπτική πεποίθηση, μια ανθυγιεινή σχέση, ή μια «τοξική» κατάσταση στην οποία εμπλεκόμαστε.

Το τόξο και το βέλος, εκπροσωπούν την ενέργεια. Κρατώντας τα και τα δυο σε ένα χέρι, η Ντούργκα υποδηλώνει τον έλεγχο και στις δυο μορφές της ενέργειας. Την δυνητική και την κινητική, ή διαφορετικά, την αποφασιστικότητα και την εστίαση, αλλά και την διείσδυση, την διορατικότητα.

Η τρίαινα αποτελεί το σύμβολο των 3 ιδιοτήτων (gunas). Πρόκειται για τις 3 αρχές λειτουργίας- 3 τάσεις της φύσης (prakrti). Είναι η δημιουργία (sattva guna), η συντήρηση (rajas guna) και η καταστροφή (tamas guna). Ή αλλιώς: μη-δράση, δράση, αδράνεια. Mε το σύμβολο της τρίαινας στο χέρι, η Ντούργκα υποδηλώνει την απομάκρυνση από τους 3 τύπους δυστυχίας – σωματική, ψυχική και πνευματική.

Το ρόπαλο εκπροσωπεί το άνοιγμα νέου δρόμου, ενώ ο λωτός αποτελεί το σύμβολο της απόσπασης. Όπως ο λωτός ζει στα στάσιμα και βρώμικα νερά κι όμως παραμένει όμορφος στην επιφάνεια του νερού, έτσι και ο άνθρωπος οφείλει να ζει μέσα στον κόσμο, δίχως εξαρτήσεις.

Τέλος, έχουμε το χέρι της Ντούργκα που κάνει τη συμβολική χειρονομία της συγχώρεσης και της ευλογίας. Αξιοπρόσεκτος συμβολισμός, ανάμεσα σε όλα αυτά τα σύμβολα του θάρρους, της δύναμης και της αποφασιστικότητας. Άλλωστε είναι κατανοητό ότι το να μπορεί ένας άνθρωπος να συγχωρεί τόσο τον εαυτό του, όσο και τους άλλους για τα λάθη ή το κακό που προκάλεσε, αποτελεί μια μεγάλη πηγή δύναμης.

Η Θεά Ντούργκα απεικονίζεται με 3 μάτια που εκπροσωπούν την επιθυμία (σελήνη), την δράση (ήλιος) και την γνώση (φωτιά) – τρίτο μάτι.

Η φορεσιά της είναι κόκκινη ( το χρώμα της δράσης ) και συνήθως απεικονίζεται καβάλα σε ένα λιοντάρι ή μια τίγρη. Τα θηρία αυτά συμβολίζουν μια απεριόριστη δύναμη και καθώς η Ντούργκα τα καβαλάει, υποδηλώνει ότι και η ίδια διαθέτει τη δύναμη αυτή, την οποία χρησιμοποιεί για να προστατέψει την αρετή και να καταστρέψει το «κακό». Περαιτέρω, το θηρίο είναι σύμβολο των ανεξέλεγκτων κλίσεών μας (θυμός, υπεροψία, εγωϊσμός, απληστία, ζήλεια, εξαρτήσεις κ.λ.π), οπότε η Ντούργκα, καβαλώντας το, δηλώνει ότι εκείνη έχει κατακτήσει τον έλεγχο αυτών των κλίσεων.

Η Ντούργκα είναι μια πολεμίστρια θεά. Οι μύθοι αναφέρουν πως πολέμησε τους δαίμονες που απείλησαν την σταθερότητα του κόσμου. Κάποιες φορές βέβαια, αναφέρεται και ως σύζυγος του Σίβα, αλλά τότε καλείται Παρβάτι. Ως πολεμίστρια θεά όμως είναι ανύπανδρη και δεν δανείζει τη δύναμή της σε κανένα αρσενικό. Δεν είναι υποτελής θεά, αλλά μοιάζει με τον Βισνού που μπορεί να δημιουργήσει, να διατηρήσει και να καταστρέψει τον κόσμο. Ο πιο γνωστός μύθος της είναι εκείνος στον οποίο πολεμά και καταστρέφει τον Mahisa, έναν κακό θεό που απειλούσε τον κόσμο.

Ο μύθος του Mahisa:

Ο θεός Mahisa, ήταν ο γιος μιας θεάς που του είχε δώσει μαγικές δυνάμεις. Η θεά κάποτε ζήτησε από τον Brahma, τον δημιουργό, να δώσει στο γιο της την αθανασία. «Αδύνατον», είπε ο Brahma. «Εκείνος που γεννιέται, πρέπει να πεθάνει!» Τότε ο Mahisa είπε «Υποσχέσου μου, πως μόνο μια γυναίκα θα μπορεί να με σκοτώσει». Ο Brahma του έδωσε την υπόσχεση αυτή. Σίγουρος τώρα ότι ποτέ δεν θα τον σκότωναν, ο Mahisa μάζεψε έναν μεγάλο στρατό δαιμόνων και κατευθύνθηκε στο Amarapur, το κέντρο του παραδείσου και κατοικία των Θεών. Μια φοβερή μάχη έγινε, η οποία κράτησε πάνω από χίλια χρόνια. Τελικά οι Θεοί νικήθηκαν και όλα παραδόθηκαν στο χάος.

Τότε οι θεοί φοβισμένοι στράφηκαν στον Brahma για συμβουλή. Εκείνος παραδέχθηκε ότι o ίδιος είχε δώσει στον Mahisa τη δύναμη, με το να επιτρέψει να μπορεί μόνο μια γυναίκα να τον σκοτώσει. «Τι θα κάνουμε;» φώναξαν οι Θεοί. «Στην παράδοσή μας, οι γυναίκες δεν πολεμούν!» Τότε ο Brahma τους πήγε στον Shiva και ύστερα στον Vishnu. Ακούγοντας όλα αυτά οι τρεις Θεοί θύμωσαν πολύ και από το θυμό τους ενωμένο, παράχθηκε μια θεϊκή ενέργεια που δημιούργησε ένα φως. Από αυτό το φως εμφανίστηκε η Durga, της οποία το σώμα έλαμπε με τη λαμπρότητα χιλίων ήλιων. Κάθε Θεός της έδωσε από ένα όπλο. Τέλος της έδωσαν μια τίγρη.

Έτσι λοιπόν, οπλισμένη από όλους τους Θεούς, η Durga ξεκίνησε για τα βουνά. Ο Mahisa, ακούγοντας για την ακτινοβόλα ομορφιά μιας μυστηριώδους γυναίκας που είχε φθάσει στα βουνά, της έστειλε ένα μήνυμα. Αυτός, ως βασιλιάς των κόσμων, απαιτούσε εκείνη να γίνει γυναίκα του. Χαμογελώντας η Durga του απάντησε «Μπορώ να παντρευτώ μόνο τον άνδρα που θα με νικήσει στη μάχη». «Eίναι μόνο μια γυναίκα» σκέφτηκε ο Mahisa, «θα αποδεχθώ την πρόκληση» και μαζί με το στρατό των δαιμόνων ξεκίνησε για να την αντιμετωπίσει.

Όταν συναντήθηκαν πρόσωπο με πρόσωπο η Durga του φώναξε «Ω αισχρέ Mahisa, εγώ δεν είμαι μια κοινή γυναίκα. Είμαι ο θάνατός σου. Θυμάσαι που ευχήθηκες να πεθάνεις από τα χέρια μιας γυναίκας; Ετοιμάσου τώρα να πεθάνεις!»

Μια φοβερή μάχη άρχισε. Ο Mahisa μεταμορφωνόταν πότε σε λιοντάρι, πότε σε ελέφαντα και στο τέλος σε βουβάλι. Η Durga τότε χρησιμοποίησε ένα σκοινί και τον τύλιξε από τον λαιμό. Εκείνος πάλεψε για να απελευθερωθεί αλλά τελικά τον νίκησε και πατώντας τον με το πόδι της στο λαιμό, τον τρύπησε με την τρίαινα στο στήθος. Ο Mahisa έπεσε νεκρός και όλος ο στρατός του νικήθηκε.

Βλέποντας τη νίκη της, οι αρσενικοί θεοί ζητωκραύγασαν την Durga: «Σε χαιρετίζουμε Μεγάλη Θεά! Όμως για σένα, ακόμα κι εμείς που είμαστε αθάνατοι δεν μπορέσαμε να κάνουμε τίποτα. Αν δεν ήσουν εσύ, ο ίδιος ο παράδεισος θα είχε καταστραφεί».

Καταστρέφοντας το κακό, η Durga είχε προστατέψει τον θείο νόμο ή Ντάρμα. Έτσι έγινε σύμβολο της Δικαιοσύνης και εκείνοι που θα την λάτρευαν, θα λάμβαναν την βοήθειά της σε στιγμές απελπισίας.

«Από πολλές απόψεις, η Durga παραβιάζει το μοντέλο της Ινδής γυναίκας. Δεν είναι υποτακτική, δεν υποτάσσεται σε κάποια αρσενική θεότητα, δεν εκπληρώνει τα οικιακά καθήκοντα και υπερέχει σε αυτό που παραδοσιακά αποτελεί αρσενική λειτουργία, πολεμώντας σε μάχη. Όπως ένας ανεξάρτητος πολεμιστής, που μπορεί να κρατηθεί μόνος εναντίον οποιουδήποτε αρσενικού στο πεδίο της μάχης, αντιστρέφει τον κανονικό ρόλο για τα θηλυκά, επομένως στέκεται έξω από την φυσιολογική κοινωνία. Αντίθετα από το κανονικό θηλυκό, η Durga δεν δανείζει την δύναμή της ή shakti, σε έναν αρσενικό σύζυγο, αλλά παίρνει την δύναμη από τους αρσενικούς Θεούς προκειμένου να εκτελεσθούν οι ηρωϊκοί άθλοι της. Οι Θεοί παραδίδουν την εσωτερική τους δύναμη, την φωτιά και την θερμότητα για να την δημιουργήσουν και με τον τρόπο αυτό παραδίδουν την δύναμή τους σε αυτήν.»

@Δήμητρα Λιαπή / σύμβουλος Φενγκ Σούι & Βάστου