Ο Γκανέσα είναι ο Θεός της Σοφίας, της Γνώσης, του Πνεύματος, της Σύνεσης, του Πλούτου (πνευματικού και υλικού) και είναι Φύλακας όλων των περασμάτων, όντας έτσι ταυτόχρονα ο Θεός που βοηθά να ξεπεραστεί κάθε εμπόδιο. Είναι αυτός που προσφέρει πνευματική γαλήνη, μόρφωση και αυτοπεποίθηση. Είναι επίσης ο καταστροφέας της αλαζονείας και του εγωκεντρισμού.
Ο γιός του Σίβα και της Παρβάτι, ο Γκανέσα με το κεφάλι ελέφαντα, είναι ένας Θεός που οι Ινδουιστές τιμούν και σέβονται βαθιά, έχοντας πάντα ένα άγαλμά του στο σπίτι τους. Δεν νοείται σπίτι ευσεβούς Ινδουιστή χωρίς άγαλμα του Γκανέσα σε περίοπτη θέση και κάθε προσευχή και κάθε ιεροπραξία ξεκινά με τιμές στον Γκανέσα.
Συμβολισμοί
~ Το κεφάλι ελέφαντα συμβολίζει την ήρεμη δύναμη, την δυνατή μνήμη, την ευφυία, την αφοσίωση (που χαρακτηρίζουν τον ελέφαντα) και την σοφία που κατέχει και προσφέρει ο Γκανέσα.
~ Η Τρίαινα στο μέτωπο, παραπέμπει αφ’ ενός στην σχέση του Γκανέσα με τον πατέρα του, τον Σίβα, μα επίσης συμβολίζει την κυριαρχία και εξισορρόπηση του παρόντος, του παρελθόντος και του μέλλοντος, μέσα από την Σοφία.
~ Τα μεγάλα, ελεφαντίσια αυτιά, υπενθυμίζουν ότι πρέπει ν’ ακούμε περισσότερο απ’ ότι να μιλάμε, ώστε να αποκτήσουμε γνώση.
~ Ο ένας κομμένος χαυλιόδοντας, συμβολίζει την δύναμη και ικανότητα της Σοφίας να ξεπερνά την δυαδικότητα «καλού-κακού», ακρωτηριάζοντας το κακό και κρατώντας στο ακέραιο το καλό.
~ Τα 4 χέρια του, συμβολίζουν τα 4 στοιχεία της εσώτερης ανθρώπινης φύσης που επιτρέπουν την εκπαίδευση: Νους, Ευφυία, Εγρήγορση, Εγώ.
Στις πιο κλασσικές αναπαραστάσεις, ο Γκανέσα στα χέρια του έχει:
* έναν πέλεκυ. Με αυτόν τον πέλεκυ, ο Γκανέσα μπορεί ν’ απαλλάξει από τους βλαβερούς πόθους, τον πόνο, την οργή και κάθε άλλο εμπόδιο προς την Σοφία,
* ένα βούκεντρο, που βοηθά τον Γκανέσα να οδηγεί τους ανθρώπους στην σοφία, υπενθυμίζοντάς τους την σύνδεσή τους με το Θείο,
* ένα άνθος λωτού, υπενθυμίζοντας στον αναζητητή ότι ο σκοπός είναι η Θεία Γνώση
* και ένα χέρι είναι πάντα ανοιχτό σε κίνηση ευλογίας.
Όμως, μπορούμε να δούμε τον Γκανέσα και με περισσότερα χέρια… έως και 14 καμιά φορά, κρατώντας ποικιλία συμβόλων, που -κατά τους μελετητές- φτάνουν συνολικά τα 57!
~ Η μεγάλη κοιλιά, συμβολίζει την γενναιοδωρία του Γκανέσα σ’ όλους όσους επιθυμούν την πνευματική ανάταση. Επίσης, υπενθυμίζει ότι η Σοφία, «καταπίνει» και εξαφανίζει κάθε λύπη και οργή.
~Το ένα πόδι του Γκανέσα που είναι πάντα διπλωμένο προς τα πάνω και το άλλο πάντα ακουμπά σταθερά κάτω, υπενθυμίζουν την ισορροπία που πρέπει να υπάρχει στην ζωή του αναζητητή, μεταξύ του υλικού και πνευματικού κόσμου. Να βιώνει δηλαδή και να αντιλαμβάνεται εξίσου, τόσο τον φυσικό κόσμο όσο και τον πνευματικό, ώστε να διδαχθεί και να βρει την εσωτερική γαλήνη και σοφία.
~ Ένα μικρό ποντίκι πάντα εμφανίζεται κοντά του, το οποίο είναι το μέσο μεταφοράς του. Το ποντίκι είναι ένα πλάσμα που ζει στα υπόγεια και στα σκοτεινά. Έτσι, δίπλα στον Γκανέσα συμβολίζει την αναζήτηση στα «κρυφά», δηλαδή στον εσώτερο εαυτό, για την εύρεση της σοφίας.
Παράλληλα όμως, όντας ένα πλάσμα που φοβάται το φως, συμβολίζει και την άγνοια. Έτσι, όταν ο Γκανέσα το χρησιμοποιεί ως μεταφορικό μέσο, το καβαλάει δηλαδή, συμβολίζει την νίκη του ενάντια στην άγνοια και το σκοτάδι.
Τέλος, υποδηλώνει την ταπεινότητα του Γκανέσα, να χρησιμοποιεί ένα τόσο μικρό κι ασήμαντο πλάσμα ως μεταφορικό μέσο.
@Δήμητρα Λιαπή / σύμβουλος Φενγκ Σούι & Βάστου